Plan:
- Öğretmen, açık ve net konuşma rollerinin dağıtımının, bir tartışmanın niteliğine katkısı olabileceğini açıklar. Akabinde tek tek roller konuşulur ve uygun yönergeli kartlar hazırlanır (öğretmen önceden hazırlamadıysa eğer; rol kart örneği için bkz. aşağıda). Roller, daha doğusu görevler için örnekler:
- Konuşma lideri:
Öğrencilerin konudan sapmamalarına dikkat eder,
tümüne hâkimdir ve sorumluluk ağırlıklı olarak ondadır
(çok çaba gerektirir). - Yazıcı:
Olası grup sonuçlarını not eder
(çok çaba gerektirir). - Konuşma sırasını yöneten: Herkese sırasının gelmesine, daha doğrusu tek bir
öğrencinin konuşmaya baskın olmamasına dikkat eder
(çok çaba gerektirir). - Kural bekçisi: Önemli konuşma kurallarına uyulmasına dikkat eder,
örneğin “Sadece bir Çocuk Konuşur” veya “Kimseye Gülünmeyecek” (orta derece zorlukta). - Zaman yöneticisi: Verilen süreye uyulmasından sorumludur
(kolay).
- Konuşma lideri:
- Konuşma rolleri öğrencilerin yeteneğine göre tahsis edilir.
Öğrencilere rolleri ve yönergeli rol kartları verilir. - Roller kısa, basit konuşma ile denenir.
- Konuşma şu sorularla tekrar gözden geçirilir: Nerede başarılıydık?
Düzeltmemiz gereken nedir?
Notlar:
- Roller, gruba ve konuşma sebebine uyarlanmalıdır. Her rolün, grup konuşmasına yararı olmalıdır. Grubun ses düzeniyle ilgili sorunu yok ise, örneğin ses düzeni yöneticisi tahsis etmek gereksizdir.
- Tüm roller önemlidir ama zorluk derecesi birbirinden farklıdır. Böylece tüm öğrencilere etkin bir katkı koyma olanağı verilmiş olur.
Konuşma yöneticisi için rol kartı örneği:
| Konuşma Yöneticisi |
| 1. Konuşmayı başlatıyorsun. “Bugünkü konuamamızın amacı …” |
| 2. Sonra soru soruyor veya fikir soruyorsun. “Bu hedefe ulaşmak için neye ihtiyacımız var?” |
| 3. Konuşmaya katılanların konudan sapmamalarına dikkat ediyorsun. “Şu anda konumuz bu değildir.” |
| 4. Anlaşılmayan bir şey olduğunda soruyorsun. “… ile neyi kastetmiştin?” |
| 5. Konuşmayı bitiriyorsun! “Bugün … kararlaştırdık.” |
| 6. Konuşmaya ilişkin son soruyu soruyorsun: “Ne iyi gitti ne düşünüyorsunuz? Bir dahaki sefere neyi daha iyi yapabiliriz?” |