Bu Çalışma Kâğıdı Sana Yazı Yazarken Sık Karşılaştığın Sorunları Nasıl Çözeceğini Gösterir.
- Ne yazacağını veya nasıl yazacağını bilemiyorsan, ÇK1’e bakabilirsin.
Aynı şekilde, metnin bölümleriyle ilgili (giriş, gelişme, sonuç) zorlanırsan, yine ÇK1’e başvurabilirsin.
Sorun 1
Ana Dilimde Yazarken Zorlanıyorum.
- Fikir bulma ve ilk taslak hazırlama aşamasında istersen okul dilini (örneğin Almanca) de kullanabilirsin.
- Ana dilinde daha çok yerel şiveyle konuşuyorsan veya bazı kelime ve kalıplarda zorlanıyorsan: Yazdığın ilk taslakta nasıl biliyorsan öyle yazabilirsin. Sonra yazdıklarını öğretmenine veya ana dilinde yazı dilini iyi bilen birisine göster. Sana neyi nasıl düzelteceğini açıklayabilirler.
- Öğretmeninle konuş: Belki senin kısa, ama doğru olan bir yazı hazırlamanı kabul eder. Diğer seçenek: Hazırladığın yazının sadece ilk beş cümlesini gözden geçirip düzeltebilirsin.
- Doğru yazım kuralları için Türkçe yazım kılavuzunu veya sözlüğünü kullanmalısın.
Sorun 2
İlgi Çekici Bir Başlık veya Başlangıç Cümlesi Bulamıyorum.
- İlk önce ilgi çekici bir başlık bulmaya çalış. Sonra birinci cümleye geçersin. Bir sunum veya uzun bir yazı hazırlıyorsan, alt başlıklar kullanmayı unutma.
- Bilgi içerikli bir metin veya sunum hazırlıyorsan, yazının başında konuyla ilgili 1–2 cümleyle bilgi verebilirsin. Böylece, okuyucu veya dinleyici, konu hakkında genel bir fikir edinir.
- Bir hikâye veya başından geçen bir olayı anlatıyorsan, yine kısa bir özetle başlayabilirsin: «Geçen yaz tatile çıktığımda başıma gelenleri bir bilseniz. …», «Size anlatacağım hikayenin kahramanı ….. ».
- Hikâyeye tam «ortasından» başlamak da merak uyandırır: «Ölü gibi yerde yatıyordum. Neler olmuştu acaba? Yavaş yavaş hatırlamaya başladım… ».
- Hikâyeye bir soru ile başlamak da ilginç olabilir: «Geçen sene yaz tatilinde başımdan geçenleri duydunuz mu?» «Şimdi iyi dinleyin! Pazar günüydü, daha yeni kalkmıştım …».
Sorun 3
Yazmaya Başladım. Ama Nasıl Devam Edeceğimi Bilmiyorum.
- Şu ana kadar yazdıklarını birisine oku veya anlat. Bu kişiyle yazının nasıl devam edebileceğini konuş.
- Bilgi içerikli bir metin veya sunum hazırlıyorsan: İşlediğin konuyla ilgili henüz ele almadığın bir yönü veya boyutu düşün.
- Bir hikâye yazıyorsan: Okuyucunun daha fazla bilgi sahibi olmak isteyeceği bir konu düşün. Bununla ilgili bir şeyler yazabilirsin. («Tom yatağa uzandı ve uykuya daldı. ¦ «Tom’un odasını merak ettiniz mi? Size hemen anlatayım: Odanın ortasında kocaman bir …».)
- Yazdığın yazının son cümlesini oku. Bu cümlede geçen bir kelime ile bir sonraki cümleni kurabilirsin: («Tom yatağa uzandı ve uykuya daldı. Uykusunu bölen tiz bir sesle uyandı ve doğruldu. Birden aklına geldi. …. ».)
Sorun 4
Yazımı Nasıl Bitireceğimi Bilemiyorum.
- Bilgi içerikli bir metnin sonunda kısa bir özet vermek iyi olur: «İncelediğim konuyu ….. (şu, şu ve şu açılardan) … ele aldım».
- Yazının sonunda kendi görüşünü ekleyebilirsin: «Konuyla ilgili/hikayeyle ilgili en çok beğendim nokta…olmuştur. » «Bu konuyla ilgili en önemli sorunun ………… olduğunu düşünüyorum. Bence … ….».
- Yazının sonunda okuyucuya da seslenebilirsin: «Siz benim yerimde olsaydınız ne yapardınız?», «Başıma gelenleri öğrendikten sonra bana hak vereceğinize inanıyorum.».
Sorun 5
Eyvah, Yazım Çok Kısa Oldu!
(Bu sayfadaki 3. Soruyu incele)
- Hikâye yazıyorsan: Başka bir kahraman icat et (örneğin, her olaya karışan yaramaz kedi).
- Bazı cümlelerini uzatabilirsin. Örnek: «O zamanlar daha küçüktüm» yerine «5 yıl önce çok küçüktüm, olsa olsa 6 yaşındaydım ve ilkokula daha yeni başlamıştım.»
- Yazının sonunu uzatabilirsin. Bilgi içerikli bir metin yazıyorsan, konu başlıklarını özetleyebilirsin. Hikâye yazıyorsan yazının sonunda kendi görüşünü ekleyebilirsin.