Boşluk doldurma etkinliği, bilginin geleneksel ve pasif biçimde yeniden üretilerek daha ziyade test amaçlı kullanılan bir yöntemdir. Söz konusu kelimeler ancak uygulamalı olarak örnek cümlelerle pekiştirilmesi halinde öğrencilerin aktif kelime dağarcığının gelişmesine katkıda bulunabilirler, ki esas hedef budur.
Etkinlik: Öğretmen, cümle içinde bazı kelimelerin eksik olduğu bir çalışma kâğıdı hazırlar. (“Dilara bahçede ____________ topluyor”; “Madrid İspan- ya’nın _____ ”). Öğrenciler, boşluklara uygun kelimeleri yazarlar. Cümle içinde kelimenin yerini boş bırakmak yerine oraya uygun bir görsel de konulabilir. Öğrenci görselin yanına ilgili kelimeyi yazar.
- Basit seçenek: Boşluklara yazılacak kelimeler kâğıdın altına yazılır. Öğrenci doğru eşleştirmeleri yapar. Bu etkinlik, 1.–2. sınıf öğrenciler için kolay kelime ve cümlelerle yapılabilir veya daha spesifik (ayrıntılı) kelime bilgisi gerektiren ve bilgi içeren metinler için hazırlanabilir. (Örnek: Tarım faaliyetleriyle ilgili bir metin, vücudumuzun bölümleri veya bir harita üzerinde nehirlerin isimlerini yazmak gibi etkinlikler de olabilir). Burada önemli olan, konunun daha önce sınıf ortamında ele alınmış olmasıdır.
Pekiştirme: Öğrenciler, bu kelimelerin geçtiği cümleler bulup yazarlar. - Daha zor seçenek: Öğrenciler boşluklarda geçecek kelimeleri kendileri bulur. Konunun yine önceden sınıf ortamında ele alınması önerilir (öğretmen gerekirse yerel ağız ve lehçe ile standart dil arasındaki farklara ve kelimenin doğru yazılışına dikkat çeker). Boşluklara hangi kelimelerin doldurulması gerektiği biliniyor ise bu etkinlik, öğrencilerin bilgilerini test etmek amacıyla da kullanılabilir (örneğin, köken ülkeyle ilgili sosyal ağırlıklı konular için). Bazı örneklerde birden çok seçenek doğru olabilir ve bunlar yine sınıf ortamında tartışılır (Örnek: “Hasan çalıların arasından ________ geçti, çok korkmuştu”. Doğru kelimeler: koşarak, sessizce, nefes nefese, vs. …).
- “Şiir/Kafiyeli kelimeler” Seçenek: Boşluklara kafiyeli kelimeler yazılır. İlkokul öğrencileri için örnek: “Havada bulut / sen bunu ____”; sınıf seviyesine göre zorluk derecesi artar.
- Boşluk doldurma etkinliği, Türkçe dil bilgisini geliştirme amacıyla da kullanılabilir. Boşluklara, örneğin, ismin halleri ve aldığı ekler doldurulabilir: “Turgut kara köpek____ korkuyor” (Kimden korkuyor?); “Ben Anne___ ve Baba____ çok seviyorum” (Kimi çok seviyorum?). “Suzan tatilde İtalya’____ gitti (Nereye gitti?). İtalya’____ Türkiye’___ dönerken havalimanında bavul___ kayboldu.” (Nereden nereye gitti? Ne kayboldu?). Bu tür etkinlikler, öğrencilerin ana dildeki temel dil bilgisi yetkinliği hakkında çok önemli ipuçları verir.