Ek bilgiler:
- Bu çalışma, insan haklarının işleneceği bir dersin başlangıç aşamasında veya konunun pekiştirilmesi amacıyla böyle bir dersin sonunda uygulanabilir.
- Sıcak hava balonunun ağırlıkları veya yükleri aşağıda yazılı bulunan insan haklarından oluşabilir. Bununla birlikte farklı insan haklarından oluşan bir liste de kullanılabilecek olup, çeşitli internet sitelerinde mevcut olan eksiksiz listenin incelenmesi uygun olur.
Süreç:
- Öğrenciler beşli veya altılı gruplar oluşturur. Her gruba bir afiş ve keçeli kalemler verilir. Şimdi öğrenciler bu afişe, denizin veya bir yerleşim yerinin üzerinde (örn. okulun ve köken ülkenin başkentinin üzerinde) uçmakta olan bir sıcak hava balonu çizer. Balona ağırlık yapan ve on tane insan hakkını simgeleyen kum torbası afişe yapıştırılır (aşağıdaki listeye bakınız).
- Şimdi oyun başlayabilir. Öğrenciler, “insan hakları balonuyla” yolculuk yaptıklarını hayal etmelidir. Balon alçalmaya başlayınca yolcular balonun düşmesini engellemek için iki-üç tane kum torbası atmak zorunda kalır.
- Öğrenciler, kum torbalarıyla simgelenen insan haklarını öncelik sırasına koymalıdır. Bu sıralamada aşağıdaki ölçütler belirleyici olmalıdır: İlgili insan hakkı, başka bir hakkın içinde yer almakta mıdır? İlgili insan hakkı bir demokrasi ve kişisel ihtiyaçlarımız için özel bir öneme sahip midir?
- Balon her şeye rağmen alçalmaya devam ettiği için yine bir – iki tane kum torbası daha doğrusu insan hakkı atılması gerekir. Toplam dört – beş tane kum torbası atıldıktan sonra balon güvenli bir şekilde iniş yapar.
- Konunun sınıf olarak görüşülmesi. Her grup hazırladığı listesini tanıtır ve öncelik sıralamalarını yorumlar. Akabinde listeler karşılaştırılabilir. Listeler arasında nasıl farklar vardır? Gruplarda yapılan çalışmalar da değerlendirilmelidir. Hangi hususlarda uzlaşma sağlanması zor oldu, neden öyle oldu? Belirli insan haklarına öncelik tanınmasındaki zorluk nedir?
- İşleyen bir anayasanın olduğu bir düzende bu insan haklarından her birinin askıya alınması demokrasiye büyük zarar verirdi. İnsan hakları doğal ve dolayısıyla da dokunulamaz haklardır. Bu sebeple hayal edilen balon yolculuğu, asla gerçekleşmemesini dilediğimiz bir durumun simülasyonuydu. Çalışmanın sonunda bu hususun bir kez daha vurgulanması gerekir.
- Bu haklardan hangilerinin köken ülke veya göç ülkesinin anayasasında bulunduğu ve nasıl bir koruma altında oldukları araştırılmak suretiyle bu çalışma üst kademe sınıflarda geliştirilebilir.
İnsan hakları örnekleri
| → Seçme ve seçilme hakkı |
| → Özel mülkiyet hakkı |
| → Kadın – erkek eşitliği |
| → Temiz ve sağlıklı çevre hakkı |
| → Sağlıklı gıda ve temiz suya erişim hakkı |
| → Eğitim hakkı |
| → Düşünce, vicdan ve din özgürlüğü hakkı |
| → Bütün vatandaşlar için kıyafet ve ikametgâh hakkı |
| → Kimsenin müdahale edemeyeceği özel hayat hakkı. |
| → Hareket etme özgürlüğü hakkı |