Fëmijët dhe të rinjtë rriten në vendet e emigracionit (dhe edhe në shumë vende të tjera) në kontekste kulturore dhe gjuhësore shumë heterogjene. Kjo larmi është veçanërisht e dukshme në kontekstin e jetës në shkollë, ku zor se ka ndonjë klasë në të cilën nuk janë të përfaqësuara disa gjuhë dhe kultura dhe ku përqindja e nxënësve/eve me sfond migrimi nuk është deri në 30, 40, 50 ose më shumë për qind. Një përjashtim në kontekstin institucional të shkollës përfaqësojnë klasat e mësimit të gjuhës së prejardhjes (GJKP). Megjithatë edhe këtu ka dallime dialektore (krahinore) dhe kombëtare (p.sh. arabishtfolësit nga vende të ndryshme arabe), por megjithatë ne mund të flasim për një MGJP në arabisht, turqisht, shqip etj.

Një detyrë qendrore e shkollës është të përgatitë fëmijët dhe të rinjtë për jetën në shoqëri. Në rastin tonë, kjo do të thotë: për jetën në një shoqëri multikulturore, shumëgjuhësore. Kjo detyrë vlen për klasën e rregullt, si dhe për MGJP. Në mësimin e rregullt shkollor, në përputhje me planin mësimor, jepen më tepër përmbajtje dhe tema që lidhen me vendin e emigracionit, kurse në MGJP më tepër ato që a) kanë të bëjnë me vendin e prejardhjes, me kulturën dhe me gjuhën e tij, dhe b) në marrëdhënie me jetën në vendin e emigrimit.
Të dy palët, megjithatë, duhet ta bëjnë mirë punën e tyre, të kontribuojnë në mënyrë aktive në ndërtimin e një sërë aftësish, të cilat janë thelbësore për jetën multikulturore në shoqëritë shumëgjuhëshe. Këto përfshijnë, për shembull, aftësitë e menaxhimit të konfliktit dhe tolerancën, interesin dhe pranimin (dhe jo refuzimin) ndaj kulturave të tjera dhe mënyrave të jetës dhe gatishmërinë për t‘i rishqyrtuar vlerat e veta, normat dhe rolet.

Për fëmijët dhe të rinjtë nga familjet emigrante është edhe një tjetër aspekt i rëndësishëm i kompetencës ndërkulturore: orientimi nëpërmjet kulturës së prejardhjes dhe asaj të vendit pritës. Për arsye të tensionit mes kulturave dhe (pjesërisht edhe) të normave dhe vlerave të ndryshme mund të rezultojnë konflikte të mëdha dhe penguese për zhvillimin e kësaj kompetence. Mësuesit/et e MGJP në këtë aspekt mund të japin ndihmesa shumë të vlefshme ngase ata, me këto dy kontekste kulturore, janë shpesh më të mirë se mësimdhënësit e klasëve të rregullta. Se si do të duken këto ndihmesa të MGJP në gjashtë tema të ndryshme (shih më poshtë) tregojnë sugjerimet mësimore në këtë broshurë. Nëse zbatimi i tyre, përshtatja dhe zgjerimi çojnë në leksione mbresëlënëse, stimuluese dhe udhëzuese, atëherë qëllimi i broshurës është mbërritur.


Tabela e pëmbajtjes